Có rất nhiều những nghiên cứu và bài viết về sự thú vị của đất nước Nhật Bản này, mặc dù có rất nhiều nghiên cứu tuy nhiên, đối với đại đa số đều cho rằng "người Nhật thật khó hiểu".
Những người tìm hiểu về Nhật Bản đều
cảm thấy khó nhằn bắt đầu từ bảng chữ Hán Nhật (Kanji). Nhưng khi
nhìn qua những Kanji khó, nếu bạn biết được cách cấu tạo của nó thì bạn
có thể dễ dàng hiểu được. Nếu vận dụng phương pháp này, bạn cũng có thể
hiểu người Nhật hơn. Có thể nói hầu hết các hành động của người Nhật đều
nằm trong một chìa khóa. Nếu bạn sử dụng chìa khóa đó, bạn có thể mở
được bí mật trong hành động của người Nhật.
Có phải người Nhật theo chủ nghĩa phân biệt chủng tộc?
Có
một câu hỏi được đặt ra: " Ở Nhật Bản bạn có cảm giác bị phân biệt đến
nỗi không chịu được không?" thì đến 66% những người nước ngoài được hỏi
đều trả lời là có. Và xu hướng phân biệt của họ là " Sùng bái Tây Âu".
Văn
hóa Tây Âu là văn hóa được người Nhật tôn sùng trong thời kỳ cận đại
hóa. Trong thời kỳ trước, với hình thái nhỏ con thì thể hình và phong
cách của người Tây Âu cũng là một trong những thứ người Nhật tôn sùng và
ao ước có được.
Tuy
nhiên, người Nhật không có lòng tôn sùng châu Á. Cũng không có gì quá
ngạc nhiên bởi lẽ, bản chất người Nhật là người châu Á. Họ tôn sùng tính
ngoại và mong muốn học hỏi những thứ mới lạ.
Bản
thân người Nhật có tính cộng đồng rất cao. Tính cách này đã được rèn
giũa từ bé cho đến lớn và gần như mọi người đều có những hành động khá
là giống nhau. Và chính vì có tính cộng đồng như thế nên người Nhật rất
coi trọng lợi ích tập thể và đặt điều đó lên cao hơn cả lợi ích cá nhân
của mình. Với quan điểm sống khá là khác biệt với cách sống của bên
ngoài như vậy nên không có gì khó hiểu khi phần đa những người được hỏi
đều trả lời "có" với câu hỏi " Người Nhật có theo chủ nghĩa phân biệt
chủng tộc hay không? "
Có phải YES của người Nhật có nghĩa là NO?
Người
Nhật khó nói được "NO" rõ ràng. Ngay cả khi từ chối họ cũng dùng lối
khẳng định để giải thích. Ví dụ bạn mang sản phẩm đến công ty Nhật để
bán, người phụ trách Nhật sẽ nói như thế này: “Tôi nghĩ đây là một sản
phẩm tốt nhưng mẫu mã có chút vấn đề. Nếu mẫu mã tốt thì chẳng còn gì
phải bàn. Thật tiếc! Nhưng tôi sẽ thử bàn lại với cấp trên xem. Nếu
được, tôi sẽ liên lạc với anh”. Khi nghe như vậy, người nước ngoài hy
vọng có được một cuộc gọi hứa hẹn. Nhưng rồi không có hồi âm gì khiến
anh ta bối rối rồi đâm ra tức giận. Những câu trả lời đại khái như thế
này phần lớn là “NO”!
Cách
từ chối đặc trưng của người Nhật phân thành 3 giai đoạn là “YES, BUT,
IF”. Trước hết là đứng trên lập trường của người đối diện mà dùng cách
nói khẳng định. Sau đó thật lòng từ chối. Thêm vào đó, để người đối diện
không bị tổn thương, người Nhật còn thêm vào vài câu có tính khả thi.
Như vậy, chúng ta đã hiểu tại sao người nước ngoài không hiểu câu trả
lời của người Nhật là “YES” hay “NO”.
Tuy
nhiên, đối với người Nhật, “sự lờ mờ” không phải là khuyết điểm, đó lại
là ưu điểm để đánh giá đối tượng. “Sự lờ mờ” không chỉ là “không nói rõ
ràng”, nó còn có nghĩa là “không nói”, “nói ít”, hay “không bào chữa”.
Người
Nhật có câu: “Dĩ tâm truyền tâm”. Nghĩa là: dù không giải thích ra,
người ta cũng có thể hiểu được tâm trạng của nhau. Người Mỹ thì ngược
lại. Vì là một đảo quốc di dân, có nhiều ngôn ngữ, văn hóa, dân tộc khác
nhau nên phải nói, nói và nói để người ta hiểu mình. Có thể nói đó là
một thế giới cần nhiều lời nói để giải thích.
Khác
với nhiều người phương Tây, nếu là người Nhật thì ngược lại, họ không
bào chữa, tự nhận lỗi mình, như thế người Nhật mới cảm thấy thành ý. Hơn
nữa, người Nhật cũng không đề cập đến chuyện bồi thường. Vì đối với
người Nhật, sự thành thật quan trọng hơn. Ở Nhật, càng xin lỗi bao
nhiêu, càng tỏ rõ thành ý bấy nhiêu thì mức bồi thường bị đưa ra cũng ít
đi.
Cách giải quyết các vấn đề theo kiểu Nhật
Người
Nhật rất coi trọng chữ tín của đối tác. Các cuộc giao dịch vẫn thường
xuyên bắt đầu mà không có ký kết giao kèo. Một khi đã có ký kết nghĩa là
không tin tưởng vào đối tác và thường các cuộc giao dịch sẽ không thể
thuận buồm xuôi gió. Đối với họ dù có soạn một bản giao kèo công phu đi
chăng nữa mà đối tác không giữ đúng hợp đồng thì kết quả cũng bằng thừa.
Ở
Nhật Bản người ta không đấu tranh đến cùng mà tìm ra điểm thỏa hiệp
chung. Đôi khi họ cần đến người thương thuyết trung gian để giải quyết.
Và khi giải quyết người ta sẽ tìm cách điều chỉnh ý kiến của nhau sao
cho hai bên chấp thuận và giữ thể diện cho nhau. Do đó, khi kết thúc vấn
đề tất cả mọi người ngồi vào bàn đàm phán đều thấy mình là người thắng
cuộc.
Sưu tầm