Việc làm tại Nhật Bản sau khi tốt nghiệp

Thị trường lao động Nhật Bản được ví như đang trong “kỳ băng hà”. Ngay với sinh viên đại học của Nhật tốt nghiệp ra trường, tìm được việc làm hợp với khả năng và sở thích không phải là chuyện đơn giản. Tuy vậy, với sinh viên du học, cơ hội lại đang được mở rộng do những lý do sau.

1. Các công ty Nhật Bản đang buộc phải thay đổi phương thức quản lý và kinh doanh, quốc tế hoá để cạnh tranh, dẫn đến sự thay đổi nhận thức trong tuyển mộ nhân viên. Không ít công ty nhìn nhận du học sinh tốt nghiệp là nguồn lực giúp đa dạng hoá văn hoá công ty và thế mạnh để phát triển ra nước ngoài.

2. Nhiều công ty đa quốc gia đã mở rộng hoạt động tại Nhật trong thời gian qua, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ thông tin, tư vấn và tài chính do đó cách nhìn của các công ty này đương nhiên là cởi mở hơn.

3. Chính phủ Nhật một mặt hạn chế lao động đơn giản nhập cư vào Nhật Bản, mặt khác lại đang khuyến khích lực lượng lao động có trình độ cao để thu hút chất xám từ nước ngoài. Hầu hết các trường hợp tìm được việc làm đều không gặp phải khó khăn về thủ tục từ phía chính phủ.

Từ năm 1997, những sinh viên tốt nghiệp các trường trung cấp có chứng chỉ chuyên môn cũng được phép chuyển đổi sang thị thực lao động nếu được một công ty tại Nhật Bản nhận vào làm việc. Điều này đã làm tăng số lượng du học sinh ở lại làm việc sau tốt nghiệp. Cuộc điều tra năm 2002 cho thấy khoảng 1/4 sinh viên tốt nghiệp các khoá học đại học, cao đẳng, trung cấp và sau đại học tại Nhật Bản đã ở lại làm việc tại Nhật. Trong những khoá sinh viên Việt Nam ra trường gần đây, không ít người đang làm việc tại những công ty hàng đầu của Nhật Bản và nước ngoài.

Những bước thực hiện

Nếu như bạn đã quyết định sẽ ở lại làm việc tại Nhật Bản, bạn có thể có những cách tiếp cận sau để tìm việc:

a. Dựa trên quan hệ cá nhân tìm đến một công ty có quan hệ với Việt Nam.

b. Qua sự giới thiệu của trường hoặc thầy cô giáo để tiếp cận với một công ty cần người trong lĩnh vực chuyên môn của bạn.

c. Ứng cử tự do để đầu quân cho một công ty mà bạn thích.

Như vậy mỗi cách tiếp cận có những lợi thế và hạn chế riêng. Cách thứ nhất hướng đến đối tượng rất hẹp nhưng hiệu quả vì bạn có được “lợi thế tuyệt đối”. Cách thứ hai thì lợi thế cạnh tranh có ít hơn nhưng “thị trường” đã khá rộng. Cách cuối cùng thì lợi thế hầu như không có, bù lại là đối tượng lựa chọn rất đa dạng. Nếu không thấy quá sức thì nên triển khai theo cả ba cách vì cho dù thất bại hay thành công, việc tiếp xúc với các công ty đều mang lại cho bạn những kiến thức và kinh nghiệm thiết thực mà nhiều năm ngồi trên ghế nhà trường không có được.

Dưới đây xin giới thiệu cụ thể hơn về cách tiếp cận thứ 3, vì đây là cách thức có nhiều rào cản nhất và hầu hết có thể áp dụng cho 2 cách còn lại.

Trình tự các bước thực hiện cho sinh viên tốt nghiệp vào tháng 3

- Hướng dẫn về tìm việc do trường tiến hành
- Đăng ký vào trang tìm việc, thu thập thông tin và định hướng
- Tham gia buổi giới thiệu công ty
- Tham gia các vòng thi tuyển
- Có kết quả thi tuyển và chấp nhận không chính thức (naitei)
- Chấp nhận không chính thức có hiệu lực
- Làm thủ tục chuyển sang thị thực lao động
- Chính thức ký hợp đồng lao động và bắt đầu làm việc

Sau khi vượt qua kỳ thi và được chấp nhận không chính thức, bạn có thể tiếp tục tìm việc tại những công ty khác cho đến tận tháng 10, thời điểm mà bạn phải quyết định công ty sẽ vào làm việc từ những công ty đã chấp nhận bạn. Việc nhận naitei không có ràng buộc nào về mặt pháp lý, nhưng khi từ chối, cần có giải thích kèm với lời xin lỗi. Phía công ty nhìn chung sẽ chấp nhận một cách thoải mái nếu bạn có lý do rõ ràng. Thủ tục chuyển sang thị thực lao động có thể thực hiện từ tháng 1, trước khi ký hợp đồng lao động chính thức.

Đọc tiếp

Sinh viên Nhật vào mùa “săn việc”

Hình ảnh 20.000 sinh viên chen nhau phỏng vấn tại các công ty tuyển dụng ở một hội chợ việc làm tổ chức ngày 1-12 tại quận Shibuya, Tokyo là bức tranh thu nhỏ của cuộc chiến “săn việc” đầy khốc liệt tại Nhật.

  Hàng ngàn sinh viên chen nhau trong hội chợ tuyển dụng tại quận Shibuya, Tokyo ngày 1-12 - Ảnh: Kyodo

Tờ Japan Times đưa tin những sinh viên này phần đông sẽ kết thúc khóa học và tốt nghiệp vào tháng 3-2015. Nếu tính từ thời điểm này còn hơn... một năm nữa họ mới ra trường, nhưng những hội chợ tuyển dụng nhân lực đã bắt đầu được tổ chức để tuyển việc từ các tân cử nhân. Việc “lo xa” của các nhà tuyển dụng không phải thừa khi họ trù bị khoảng thời gian dôi ra để đào tạo thêm chuyên môn cho các ứng viên trúng tuyển. Đến khi ra trường, sinh viên đã “lận lưng” một năm làm việc (thực tập) tại các công ty.

Thái độ tạo nên thành công

Đến các hội chợ tuyển dụng như Shibuya, sinh viên được các công ty giải thích cặn kẽ yêu cầu công việc. Tại đây, sinh viên thích công việc nào sẽ tìm hiểu kỹ hơn về công ty họ muốn vào làm, ưu đãi, chế độ làm việc qua hoạt động tư vấn của các nhà tuyển dụng. Từ ngày 1-4-2014, các công ty sẽ bắt đầu tổ chức những cuộc phỏng vấn chính thức và ký hợp đồng làm việc ngay trong tháng với ứng viên trúng tuyển - thời điểm một năm trước khi họ ra trường.

Từ lúc đến dự hội chợ tuyển dụng đến khi được tuyển là quá trình để các sinh viên hoàn thiện kỹ năng cần thiết mà công việc yêu cầu. Hội chợ được ví như “đợt thi đại học lần hai” với sự cạnh tranh khốc liệt giữa các sinh viên vì yêu cầu tuyển dụng khá cao của các công ty. Akimichi Ogawa - 22 tuổi, đến từ vùng ngoại ô thủ đô Tokyo - nói với Japan Times anh muốn theo nghiệp kinh doanh. Ogawa đến khắp các hội chợ tuyển dụng để tìm cơ hội cho mình. Anh khẳng định cạnh tranh bằng năng lực và thể hiện đam mê của mình (khi phỏng vấn) là cách duy nhất để lọt vào mắt xanh của những nhà tuyển dụng. Ogawa thông thạo cả tiếng Hoa và tiếng Anh. Theo anh, ngoài năng lực, chính thái độ tích cực mới tạo nên thành công: không thể chờ công việc đến với mình trong thời buổi này mà phải chủ động tìm kiếm.

Một sinh viên khác đến từ tỉnh Kanagawa cho biết cô có đam mê với ngành giải trí- truyền thông. Cô đến hội chợ tại Shibuya từ sớm để nghe các nhân viên tư vấn thông tin về công việc mình đam mê. Các sinh viên đến đây đều rất nhiệt huyết, đam mê, và trên hết là chủ động tìm kiếm cơ hội cho mình. Với hi vọng sàng lọc được những tài năng từ lớp sinh viên sắp ra trường, đại diện Công ty bảo hiểm nhân thọ Meiji Yasuda - một trong các đơn vị tuyển dụng - khẳng định sẽ tổ chức thêm nhiều buổi tiếp xúc với các ứng viên để chọn được nhân viên tốt nhất.

Đọc tiếp

Bất ngờ với lương làm thêm của du học sinh tại Nhật

Để giảm bớt gánh nặng chi phí đồng thời hiểu hơn về cuộc sống nơi xứ người, rất nhiều du học sinh tại Nhật Bản đang làm thêm nhiều công việc khác nhau. Vừa học vừa làm là một thử thách nhưng đồng thời cũng mở ra rất nhiều cơ hội không ngờ.

Cũng giống như bạn bè trong nước, đa phần các du học sinh ở nước ngoài đều rất tích cực tìm cho mình một công việc trong thời gian rảnh rỗi. Với họ làm thêm không chỉ để có thêm thu nhập, trang trải chi phí sinh hoạt đắt đỏ nơi xứ người mà còn là một cách để hiểu hơn về đất nước mình đang sống và thử thách bản thân.

Tại Nhật, nhất là những thành phố lớn như Tokyo, Osaka, Kobe... việc tìm được một công việc phù hợp là tương đối dễ dàng. Anh Lâm, nghiên cứu sinh tiến sỹ tại Osaka University chia sẻ: “Có nhiều việc làm thêm cho sinh viên, phần lớn các công việc yêu cầu phải nói được tiếng Nhật ở mức cơ bản. Ví dụ như nhân viên siêu thị, cửa hàng, dịch vụ giặt là... Một số bạn có thể làm bán thời gian cho các công ty. 

Linh Chi (nơ đỏ) trong một buổi tiếp đối tác

Lương tính theo giờ, các công việc lao động chân tay có thù lao khoảng 700-1200 Yên/giờ (khoảng 180.000 – 320.000 đồng mỗi giờ)”. Nếu làm đủ 28 tiếng/tuần, mỗi tháng các bạn du học sinh có thể đủ tiền trang trải chi phí sinh hoạt. Đó là những công việc đơn giản. Còn như Linh Chi, 23 tuổi, đang theo học trường kinh tế, Osaka University tiết lộ, nhờ vốn tiếng Nhật trình độ N1 cùng các mối quen biết, bạn đã nhận được công việc phiên dịch trong các cuộc đàm phán với doanh nghiệp Việt Nam với mức thù lao lên tới 3.000 Yên/giờ.  

Không những vậy nhờ tạo được uy tín với các doanh nghiệp Nhật trong quá trình đi dịch, nay Chi đã được tuyển dụng phụ trách thị trường Việt Nam của một công ty chuyên về các sản phẩm trong phòng tắm và nhà bếp và thường về quê nhà để tìm kiếm nhà cung cấp. 

Khác với một số nước, do thiếu lao động Nhật Bản khá “thoáng” với việc đi làm thêm của du học sinh. Theo quy định chung thì lưu học sinh chỉ được đi làm thêm không quá 28 tiếng một tuần và phải có giấy phép tư cách đi làm thêm do cơ quan quản lý nhập cảnh cấp. Ngoài ra cũng cần cam kết không để ảnh hưởng tới kết quả học tập. Tuy nhiên “họ cũng không kiểm tra gắt lắm đâu”, Chi bật mí.

Dù vậy để có một công việc ít nặng nhọc, phù hợp với mình thì cũng cần có những “mẹo” nhỏ. Thùy Linh, đang du học tự túc tại Osaka chia sẻ: “Lời khuyên tốt nhất khi xin đi làm thêm đó là nhờ những người đi trước giới thiệu. Người Nhật rất trọng chữ tín và họ có văn hóa "người bảo lãnh". Một khi họ đã tin tưởng ai thì họ cũng sẽ tin tưởng những người mà người đó giới thiệu”.

Một kinh nghiệm hay nữa mà Linh đúc rút được đó là “khi mới đầu đi xin việc làm thêm, bạn phải chịu khó làm việc vào ngày cuối tuần và những ngày nghỉ khác của họ. Thường vào những ngày đó người Nhật sẽ nghỉ nhiều nên cơ hội được nhận vào làm của bạn sẽ cao hơn. Khi mình đã quen việc và giành được sự tin tưởng của họ, bạn sẽ dễ dàng đổi lịch làm việc hơn”.

Và một điều rất cần lưu tâm mà cả Linh và Chi đều nhấn mạnh đó là phải thông thạo tiếng Nhật, và tích cực  giao tiếp với người bản xứ. Một số bạn mới sang học, nhất là các bạn nam thường chỉ giao lưu với các bạn đồng hương mà quên mất rằng việc tìm hiểu và hòa đồng với người địa phương là rất quan trọng. Trong giao tiếp, người Nhật thường nói nhanh và ở thể rút gọn nên nhiều bạn dù học tiếng Nhật khá lâu ở trường vẫn cảm thấy bị hẫng. Nếu không tích cực giao tiếp thì vốn ngoại ngữ sẽ lâu tiến bộ và là rào cản khi đi làm thêm.

Đây chính là điều Linh từng gặp phải khi mới đi làm. Do không hiểu rõ yêu cầu của chủ cửa hàng những vẫn nói “hai” (tiếng Nhật có nghĩa là “vâng”) nên đã gây ra không ít hiểu lầm với họ. Từ đó bạn đã nghiệm ra rằng “nên xác nhận lại thông tin chính xác trước khi làm gì đó, không hiểu, không nghe rõ thì nên hỏi lại. Người Nhật đánh giá cao quá trình cố gắng của bạn hơn là những gì bạn có”.

Một số địa chỉ hữu ích khi đi xin việc tại Nhật

- Báo Townwork (http://townwork.net/00_lac_02/Fh00020s/). Báo này vừa có ở trên mạng vừa có ở các ga, các bạn có thể đăng ký thông tin ở trên mạng hoặc gọi điện trực tiếp đến nơi tuyển dụng. - https://www.hellowork.go.jp/ - http://www.workinjapan.jp/ - http://www.kyubo.com/kanto/tod_shi_ros_eki_91_8_mer_ren_search.html - Thông tin làm thêm dán ở Trung tâm lưu học sinh của các trường - Mục hướng dẫn xin việc làm thêm trên website của các trường (nếu có).

Đọc tiếp

Kinh nghiệm du học, làm thêm tại Nhật

Người Nhật yêu cầu bạn phải nhanh nhẹn, biết tự quan sát xung quanh để làm việc và làm việc chăm chỉ.

Là một sinh viên chuyên ngành tiếng Nhật cũng như bao nhiêu bạn bè cùng trang lứa tôi cũng mong một lần được tới Nhật, được trải nghiệm cuộc sống tại Nhật.
Được sự giới thiệu của một giáo sư, tôi đã đặt chân sang Nhật và bắt đầu sống cuộc sống một lưu học sinh tự túc. Ba năm không phải khoảng thời gian quá dài nhưng cũng có thể rút ra được nhiều điều thông qua trải nghiệm của bản thân và bạn bè xung quanh.
Trước hết, khi có ý định đi du học các bạn hãy cố gắng học tiếng Nhật càng nhiều càng tốt. Với vốn tiếng Nhật sẵn có bạn có thể rút ngắn thời gian học tiếng để nhanh chóng chuyển sang học chuyên ngành cũng như dễ hòa đồng với cuộc sống ở xứ người và dễ xin việc hơn.
Kế tiếp hãy nghĩ xem các bạn muốn đi du học vùng nào của Nhật? Tokyo, Osaka… quả là những thành phố phồn hoa đầy sức hút và cũng có rất nhiều trường để bạn lựa chọn. Nhưng đồng thời với đó là chi phí sinh hoạt đắt đỏ và khó xin việc làm thêm. Vì thế bạn hãy xem khả năng kinh tế cũng như tiếng Nhật của mình.
Đối với lưu học sinh tự túc không dư dả về tài chính, không có việc làm hoặc lâu không tìm được việc làm là một điều rất đáng lo. Áp lực về tiền bạc sẽ khiến bạn không thể tập trung học được. Chính vì thế, tôi nghĩ rằng với các bạn sang để học tiếng Nhật hãy tới các thành phố địa phương. Nơi đó chi phí rẻ hơn, lưu học sinh ít hơn, các bạn sẽ dễ nhận được sự quan tâm của nhà trường hơn. Sau khi quen cuộc sống ở Nhật rồi các bạn có thể đến những thành phố mà mình muốn.

Khi đến Nhật rồi bạn hãy luôn nhớ mình sang đây để học không phải để kiếm tiền nên các bạn đừng kì vọng sẽ kiếm được nhiều tiền khi đi du học. Nếu không cố gắng để có được học bổng thì bạn sẽ phải đi làm trang trải cuộc sống.
Riêng bản thân tôi thà rằng đi làm ít để tập trung cho việc học, đạt thành tích cao để xin học bổng hơn là cứ mải mê đi làm để rồi học không xong mà lại phải đi làm quá sức.
Song song với việc học và làm hãy tích cực giao lưu với mọi người xung quanh, bạn sẽ có rất nhiều trải nghiệm thú vị như cùng nhau đi du lịch, tham gia lễ hội địa phương… Ở nhiều vùng hay có chi nhánh của Hội hữu nghị Việt Nam –Nhật Bản. Các bạn hãy thử liên hệ và chắc rằng họ sẽ rất vui khi được giúp bạn làm quen với cuộc sống ở Nhật.
Để tìm việc làm thêm các bạn có thể xem ở trường học có chỗ giới thiệu không hoặc vào cửa hàng tiện lợi conbini để tìm thông tin (hàng tuần đều có một quyển báo giới thiệu việc làm). Bạn cũng có thể tự mình đi xung quanh khu vực đang sống xem có chỗ nào cần tuyển không.
Đại đa số lưu học sinh hay làm việc trong các quán ăn: rửa bát, phụ bếp, phục vụ bàn… Nhưng dù làm ở vị trí nào bạn hãy luôn tỏ ra mình là người chăm chỉ, đừng bao giờ đứng một chỗ mà không làm gì. Những lúc rỗi việc bạn có thể lau cốc chén, bát đũa, bàn ghế, hỏi về các món ăn trong quán…Hãy làm tất cả các việc mình có thể.
Bạn nên quan sát người Nhật xem học làm gì và bắt chước theo. Nhiều bạn ở nhà chưa từng làm công việc vất vả nên sang đây sẽ thấy thật khó khăn. Người Nhật yêu cầu bạn phải nhanh nhẹn, biết tự quan sát xung quanh để làm việc và làm việc chăm chỉ.
Còn về việc học như thế nào thì bạn có thể hỏi lưu học sinh Việt Nam đang theo học hoặc những người Nhật học khóa trước. Các bạn sẽ có nhiều dịp giao lưu với học sinh người Nhật, thầy cô, nhân dịp đấy bạn có thể thử làm quen và hỏi han. Trong học tập sẽ có lúc thấy khó nhưng chắc chắn bạn sẽ tìm được nhiều niềm vui.
Cuộc sống du học không phải chỉ một màu hồng mà sẽ là nhiều mảng màu xen kẽ. Có vất vả bạn mới thấy quí trọng những giây phút thảnh thơi, giây phút được tận hưởng niềm vui ngọt ngào trong học tập cũng như trong cuộc sống. Hãy xác định rõ những khó khăn và những điều bạn sẽ đạt được khi du học Nhật để có những quyết định chính xác các bạn nhé.

Đọc tiếp

Để cân bằng việc Học – Làm – Vui chơi khi du học

Du học là để học, hỏi và nghiên cứu nhằm có thêm kiến thức, kỹ năng tốt cho bản thân cũng như hình thành thái độ tốt trước nhiều việc. Tuy nhiên, du học không chỉ là học ở giảng đường mà còn cần làm, nên đi nhiều nơi để học thêm, mở rộng tầm hiểu biết. Vậy, làm sao để “cân bằng” việc học, công việc làm thêm cũng như đi du lịch khi mà thời gian một ngày chỉ có 24 giờ?

1. Học: Đây là “nhiệm vụ trọng tâm” cho những ai đi du học. Học để có kiến thức, hình thành được những kỹ năng cho nghề nghiệp trong tương lai, nâng cao được khả năng sử dụng ngoại ngữ và dễ dàng hơn trong việc “ứng cử” vào các vị trí việc làm.

Việc học ở môi trường nước ngoài tất nhiên là không dễ dàng, nhất là trong thời gian đầu khi chưa làm quen với phương pháp giảng dạy của giảng viên cũng như khả năng ngoại ngữ còn hạn chế. Bên cạnh đó là những thói quen cũ trong học tập từ khi còn ở Việt Nam đã làm ảnh hưởng để kết quả học tập cũng như nghiên cứu khi mới sang nước ngoài.

Điều đầu tiên là bạn cần có những người định hướng trong học tập, giúp đỡ trong từng môn, giảng giải từng nội dung và chính giảng viên cũng như người hỗ trợ sinh viên (Tutor) sẽ làm việc này chứ không ai khác. “Không thầy đố mày làm nên” mà. Nhưng, thời gian lên lớp cho 1 môn học hay một Seminar thường không nhiều và việc còn lại, thời gian còn lại là ở bạn “xử lý” nó.

Đừng quên việc hỏi bạn nhé. Hỏi tức là bạn đã có những suy nghĩ cho một vấn đề nào đó nhưng chưa hiểu. Nên hỏi càng nhiều càng tốt và cố gắng tiếp cận giảng viên, bạn học để hỏi. Bạn hỏi nhiều thì bạn sẽ biết nhiều và cũng “vỡ” ra nhiều điều mà bạn tưởng như đã rõ nhưng thực tế thì vẫn còn khá mơ hồ.

Và quan trọng nhất là tự học. Trong một môi trường tự do, đề cao tính tự lập nhưng nếu thiếu người “giám sát” như ở Việt Nam thì nhiều bạn cũng dễ dàng “trượt dốc”. Tự học vì các bạn đi du học phần lớn đã qua tuổi trưởng thành nên không thể quản lý và nhắc nhở như học sinh tiểu học được. Thời gian tự học không thiếu, môi trường để tự học cũng rất nhiều và bạn nên hình thành thói quen đó ngay từ khi vừa sang nước ngoài.

2. Làm: Ở đây chính là làm thêm. Phần lớn những ai đi du học đều quan tâm đến vấn đề này. Làm thêm để có ít thù lao nhằm trang trải cho việc học ở nước ngoài nhiều tốn kém hoặc để có tiền và đi du lịch đó đây. Tất cả đều rất đáng trân trọng.

Khi làm thêm, dù là công việc bán thời gian ở các tiệm ăn, nhà hàng hay những công việc ở trường thì đều đem lại những trải nghiệm và thêm nhiều kiến thức, hiểu biết cho mỗi người mà trong giáo trình, sách vở không có.

Điều quan trọng là bạn cần sắp xếp hợp lý để việc làm không ảnh hưởng nhiều đến việc học và cũng đừng quá ham làm thêm mà quên đi sức khỏe của bản thân cũng như “nhiệm vụ hàng đầu” khi đi du học. Nên làm vào cuối tuần hoặc vào những kỳ nghỉ vì thời gian đó, việc học không phải là áp lực nhiều.

3. Chơi: Sinh viên học ở đâu và đến từ nước nào thì ngoài giờ học, nghiên cứu cũng muốn có thời gian để đi du lịch, tham quan cảnh đẹp cũng như ghi lại những khoảnh khắc của một thời tuổi trẻ. Bạn cũng vậy, đúng không nào?

Đi du lịch với bạn bè cùng nhóm, đi tham quan một mình, dạo phố lúc về đêm, vào những dịp lễ hội hay về các vùng quê,… thì tất cả đều có thể bổ sung kiến thức cho chính bạn. Ở các nước phát triển thì việc đi lại càng dễ dàng hơn, nhiều nước thuộc liên minh châu Âu chẳng hạn thì chỉ cần bạn có Visa của 1 nước thành viên là có thể “lên đường”.

Bên cạnh đó, để làm quen với văn hóa nơi bạn sinh sống và học tập cũng như các nước lân cận thì không chỉ đi du lịch mà bạn cũng nên tham gia các lễ hội tại địa phương cũng như tại trường. Nhiều trường có những ngày như “Ngày sinh viên châu Á” hay “Ngày sinh viên châu Phi” và bạn sẽ có thêm nhiều cơ hội để hiểu về văn hóa, ẩm thực nước ngoài.

Học, làm và chơi sẽ bổ sung kiến thức cho nhau và giúp bạn trưởng thành hơn qua nhiều việc như vậy. Để “dung hòa” những việc như vậy, bạn cần có 1 lịch trình rõ ràng. Thời gian sẽ không chờ đợi vì vậy bạn đừng để vuột mất những cơ hội có được vì nó sẽ giúp ích nhiều cho bạn ngay cả ở hiện tại cũng như trong tương lai.

Đọc tiếp

Học cách giao tiếp trong công sở của người Nhật

Văn hóa công sở hiện nay được xem là một trong những yếu tố quyết định cho sự tồn tại lâu dài của công ty. Trên thế giới hiện nay, các công ty Nhật Bản được xem là các công ty xây dựng văn hóa công ty đạt hiệu quả nhất và nhờ đó trở thành các công ty hàng đầu trên thế giới như Honda, Toyota, Missushita…Vâỵ chúng ta sẽ học được gì ở cách giao tiếp trong công sở của người Nhật? Bài viết này sẽ phần nào cho bạn câu trả lời thỏa đáng nhất:

Thường thì cứ vào tháng tư hàng năm, các công ty Nhật lại tiếp nhận nhiều nhân viên mới, sau đó tiến hành bước đầu tiên cho việc đào tạo thành nhân viên thật sự của công ty kèm theo nhiều quy định chặt chẽ, có thể dạy nhân viên mới cách ứng xử qua những công việc hàng ngày như pha trà, quét dọn,… cũng có những công ty có cách giáo dục mang sắc thái riêng của công ty mình. Các công ty dù lớn hay nhỏ cũng ban hành rất nhiều quy định cụ thể từ cách quyết định vấn đề, phạm vi trách nhiệm,quyền hạn, cách thực thi cho đến đạo đức của một nhân viên, giờ làm việc, trang phục, cách ứng xử giao tiếp với khách, v.v.

Các kiểu cúi người khi chào:

Cúi người cũng là tập quán đặc biệt của người Nhật. Có ba kiểu cúi người khi đang đứng, phân chia căn cứ vào mức độ quan hệ giữa bản thân người chào và người đối diện, vào địa điểm, thời gian và hoàn cảnh. Trước hết là kiểu “chào nhẹ” khi gặp khách hay cấp trên ở hành lang, đầu chỉ hơi cúi chào. Thứ hai là kiểu “chào bình thường”, cúi người thấp hơn một chút khi chào tương đối trịnh trọng. Cuối cùng là kiểu “chào lễ phép”, cúi người thấp hẳn xuống, dùng khi chào một khách trịnh trọng. Không cúi đầu mà phải để thẳng lưng và hơi gập người ở chỗ thắt lưng mới đúng. Cách để tay của nam và nữ cũng khác nhau, nam giới để tay ở hai bên hông còn nữ giới để tay phía trước người.

Cách ứng xử qua điện thoại.

Các công ty Nhật Bản có quan điểm cho rằng cách ứng xử qua điện thoại của nhân viên là một tiêu chuẩn để người ngoài đánh giá công ty, có khi còn ảnh hưởng đến sự thành bại trong công việc. Khi có điện thoại đến, phải cầm máy ngay trong vòng một, hai tiếng chuông và xưng tên công ty, không được để khách chờ. Trường hợp nếu bận công việc mà sau ba tiếng chuông mới nhấc máy thì câu nói đầu tiên là xin lỗi. Khi gọi điện thoại phải cố gắng nói ngắn gọn nội dung công việc để không làm mất thời gian của người nghe, thậm chí cần phải ghi những điều cần nói trước khi bấm số.

Coi trọng hình thức.

Sự coi trọng hình thức được xem là một đặc điểm thể hiện văn hóa Nhật Bản. Chú ý đến hình thức bên ngoài là phép lịch sự thể hiện việc giữ gìn phẩm chất con người, nhất là trong môi trường kinh doanh. Trang phục phù hợp với hoàn cảnh, gọn gàng, sạch sẽ ảnh hưởng quan trọng đến uy tín của cá nhân và của công ty. Trong việc giáo dục, đào tạo nhân viên, có công ty còn chú ý đến việc hướng dẫn chi tiết từ trang phục đến cách để đầu tóc, móng tay. Phương châm của người Nhật là xuất phát từ hình thức, có nghĩa là bắt đầu từ việc hoàn thiện hình thức, sau đó tiếp tục cụ thể hóa dần nội dung.

Thái độ làm việc.

Nhân viên luôn phải giữ đúng hẹn, tuyệt đối không để khách chờ. Bởi vậy nhiều người Nhật có thói quen vặn nhanh đồng hồ đeo tay vài phút. Việc giữ đúng hẹn còn thể hiện qua cách hẹn điện thoại trước, đến cơ quan đúng giờ, giao hàng cho khách đúng thời gian quy định. Trong khi làm việc, nhân viên trong công ty Nhật hay dùng chữ “chúng tôi” hơn là “tôi”, người Nhật quan niệm thành công là nỗ lực của cả nhóm và không ai có thể tự thành công. Họ nhấn mạnh giá trị của việc mọi người làm việc cùng nhau. Trong cách ứng xử với sếp, có thể ở Nhật, sự phân cấp giữa nhân viên và sếp là một trong những điều nổi tiếng điển hình cho văn hoá công sở Nhật Bản, nhân viên phải chú ý từ cách thức nói chuyện, cúi chào, đến ăn uống….

Danh thiếp rất được coi trọng khi chào hỏi làm quen lần đầu.

Sau khi nhận danh thiếp, phải giữ gìn cẩn thận để thể hiện sự tôn trọng đối với người mình gặp. Không được nhét vào túi, mà phải cẩn thận cho vào sổ danh thiếp, còn lúc đang nói chuyện thì phải tạm đặt nó lên bàn.

Ngoài ra, để bày tỏ lòng biết ơn về sự giúp đỡ của người khác, vào mùa hè và mùa đông trong năm, người Nhật có tập quán bày tỏ dưới hình thức tặng quà giữa năm (chugen) và quà tặng cuối năm (seibo) giữa các cá nhân và các công ty với nhau.

Cách ứng xử khôn khéo, mềm mỏng, lịch sự trong công việc phối hợp với tập quán tốt đã giúp người Nhật có những thành công tuyệt vời trong kinh doanh. Các bạn đã học tập được những gì từ cách ứng xử đó? Chúc các bạn có được phong cách giao tiếp chuyên nghiệp!

Đọc tiếp

Một số lựa chọn sau khi tốt nghiệp Trung cấp, Cao đẳng, Đại học tại Nhật

Một số lựa chọn sau khi tốt nghiệp Trung cấp, Cao đẳng, Đại học tại Nhật.

1. Một số lựa chọn sau khi tốt nghiệp trường trung cấp chuyên nghiệp 

Sau khi tốt nghiệp trường Trung cấp chuyên nghiệp,bạn có thể có một vài lựa chọn như: ở lại Nhật đi làm,tiếp tục học lên hoặc về nước.

Tháng 7 năm 1977,chính phủ Nhật Bản đã xem xét lại con đường đi tiếp của sinh viên tốt nghiệp trường Trung cấp chuyên nghiệp, và nới lỏng điều kiện để du học sinh có thể tiếp tục học hoặc làm việc ở Nhật Bản.

Sau khi tốt nghiệp trường Trung cấp chuyên nghiệp, nếu bạn tìm được một công việc phù hợp liên quan đến các ngành nghề tương ứng với tư cách lưu trú được phép làm việc tại Nhật như : “Kỹ thuật”, “Nhân văn – xã hội,quốc tế” và nội dung công việc liên quan đến kiến thức đã học ở trường, bạn có thể được phép chuyển đổi tư cách lưu trú từ “Du học” sang “Làm việc”.

Ngoài ra, LHS có thể học lên đại học, nếu các môn học ở Trung cấp chuyên nghiệp có liên quan đến nội dung sẽ học ở bậc đại học. Tuy nhiên, những sinh viên không có vấn đề gì về tư cách lưu trú có thể được học lên đại học, bất kể các môn học ở Trung cấp chuyên nghiệp có liên quan đến nội dung sẽ học ở bậc đại học hay không. 

Từ năm 1999, những sinh viên đã hoàn thành khóa đào tạo trên 2 năm và có tổng số giờ học trên1700 giờ, được phép tham gia kỳ thi tuyển vào đại học ở Nhật. Sau khi hoàn thành khóa đào tạo này, LHS được cấp bằng “Cán bộ chuyên môn” và được công nhận có đủ điều kiện thi vào đại học. 

Từ năm 2006, những sinh viên được cấp bằng “Cán bộ chuyên môn” cũng được coi là thí sinh có đủ điều kiện tham gia thi tuyển vào Hệ cao học.

Sau khi tốt nghiệp Trung cấp chuyên nghiệp, những sinh viên có nguyện vọng làm việc tại Nhật Bản, trước kỳ học mới cần phải hỏi kỹ cán bộ phụ trách tuyển dụng của trường xem trong trường hợp bạn tìm đượccông việc sử dụng kiến thức chuyên môn đã học thì tư cách lưu trú lúc này có tương đương với tư cách lưu trú được phép làm việc tại Nhật Bản hay không? Đồng thời, bạn cũng nên hỏi thử các sinh viên khóa trên hiện tại đang làm việc ở Nhật về công việc cũng như tư cách lưu trú của họ để nắm bắt thông tin cần thiết. 

Sau khi tốt nghiệp, nếu muốn ở lại làm việc bạn phải xin phép Cục xuất nhập cảnh với thời hạn dài nhất là1 năm (6 tháng ×2 lần ).       

2. Một số lựa chọn sau khi tốt nghiệp Đại học và Cao đẳng

Sau khi tốt nghiệp Đại học hoặc Cao đẳng bạn có thể ở lại Nhật đi làm, tiếp tục học, hay về nước.

Nếu muốn theo đuổi sự nghiệp học hành, bạn có thể tham gia kỳ thi tuyển từ cao đẳng lên đại học hoặc từ đại học lên cao học. Còn ngược lại, sau khi tốt nghiệp Đại học hoặc Cao đẳng, nếu bạn tìm được một công việc phù hợp liên quan đến các ngành nghề tương ứng với tư cách lưu trú được phép làm việc tại Nhật như “Kỹ thuật”, “Nghiệp vụ quốc tế-tri thức nhân văn” và nội dung công việc có liên quan đến kiến thức đã học ở trường, bạn có thể được chuyển đổi tư cách lưu trú từ “Du học” sang “Làm việc”.

Sau khi tốt nghiệp Đại học hoặc Cao đẳng nếu muốn ở lại làm việc bạn phải xin phép Cục xuất nhập cảnh vớithời hạn dài nhất là 1 năm (6 tháng ×2 lần). 

Ngoài ra, trong vòng 180 ngày kể từ khi tốt nghiệp Đại học hoặc Cao học những sinh viên muốn thành lập công ty và tiến hành kinh doanh ở Nhật Bản, có nguyện vọng làm đơn xin chuyển đổi tư cách lưu trú hiện tại sang tư cách lưu trú “Đầu tư- kinh doanh”, thìcó thể được cấp tư cách lưu trú ngắn hạn (tối đa là 180ngày).       

3. Tình hình việc làm của LHS và thủ tục xin chuyển đổi tư cách lưu trú  

(1) Tình hình việc làm của LHS

- Tình hình việc làm của LHS hiện nay ra sao?

Theo thống kê năm 2010 (điều tra của Bộ Tư pháp,bảng 1), số người chuyển đổi tư cách lưu trú từ “Duhọc” sang tư cách lưu trú “Làm việc” (Kỹ thuật vànghiệp vụ quốc tế-tri thức nhân văn) là 7.831 người,tăng 18,3% so với con số 9.584 người của năm trước.

Cụ thể, nếu phân chia theo trình độ học vấn (biểuđồ 2) thì trong đó có 3.313 người có trình độ đại học (42,3%), 2.734 người có trình độ sau đại học (34,9%), 1.391 người tốt nghiệp Trung cấp chuyên nghiệp(17,8%) 

Phân loại theo từng ngành nghề (Bảng 3), có 1.738người (22,2%) đang làm việc trong ngành sản xuất (cơ khí, điện lực, thực phẩm, thiết bị vận tải, dệt may), 6.093 người (77,8%) làm việc ở các ngành phi sản xuất (thương mại mậu dịch, máy tính, giáo dục, bảo hiểmtài chính, du lịch…)

Về nội dung công việc cụ thể như sau: Nhiều nhất là “Biên phiên dịch” 3.247 người, chiếm 41,5%. Tiếp theo đến “Kinh doanh - buôn bán” 702 người chiếm 9,0%; “Làm việc ở nước ngoài” 331 người, 4,2%; “Giáo dục” 264 người, 3,4%. (Biểu đồ 4)

Điều đáng chú ý là nơi LHS làm việc chủ yếu là doanh nghiệp có quy mô dưới 100 người (57,9%). Có thể nói điều này chứng tỏ sự khó khăn trong tuyển dụng của các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

(2) Thủ tục chuyển đổi tư cách lưu trú từ “Du học” sang tư cách lưu trú được phép làm việc tại Nhật “Kỹ thuật”, “Tri thức nhân văn - nghiệp vụ quốc tế”

Khi làm việc tại Nhật Bản, LHS cần phải chuyển đổi tư cách lưu trú từ “Du học”, sang tư cách lưu trú được phép đi làm “Kỹ thuật”, “Tri thức nhân văn - nghiệp vụ quốc tế”

LHS đã hoàn thành khóa học tại Trường trung cấp chuyên nghiệp và được cấp bằng “Cán bộ chuyên môn” muốn chuyển đổi tư cách lưu trú từ “Du học”, sang tư cách lưu trú được phép đi làm tại Nhật thì cần phải thỏa mãn yêu cầu sau là công việc tương ứng với tư cách lưu trú được phép làm việc “Kỹ thuật”, “Tri thức nhân văn - nghiệp vụ quốc tế” và nội dung công việc liên quan nhiều với chuyên môn đã học ở trường.

(3) Năng lực mà các doanh nghiệp Nhật Bản yêu cầu ở LHS

Nhìn chung, những năng lực này giống với những yêu cầu đối với nhân viên người Nhật, tuy nhiên tùy thuộc vào lý do tuyển dụng mà kỹ năng doanh nghiệp yêu cầu với LHS ít nhiều có sự khác nhau.

- Năng lực ngôn ngữ

Hầu hết các doanh nghiệp đều đòi hỏi năng lực tiếng Nhật tốt. Đặc biệt, khi tuyển dụng nhân viên chính thức làm việc tại Nhật thì yêu cầu tiếng Nhật lưu loát tương đương với người bản xứ, trừ những ngành kỹ thuật. Kể cả trong trường hợp tuyển dụng LHS vào làm tại các chi nhánh ở nước ngoài, các doanh nghiệp cũng luôn mong muốn những người này có năng lực tiếng Nhật tốt để làm cầu nối với công ty mẹ. Trường hợp tuyển dụng để phái cử đi công tác ở nước ngoài, ngoài tiếng mẹ đẻ và tiếng Nhật, cần thông thạo cả tiếng Anh để thuận lợi hơn trong công tác.

- Khả năng thích ứng với môi trường văn hóa khác nhau.

　Các doanh nghiệp Nhật Bản rất coi trọng việc bạn có hiểu được cách làm việc cũng như suy nghĩ của người Nhật hay không, có năng lực thích ứng để tiếp nhận những điều đó hay không.

- Kỹ năng và kiến thức chuyên môn.

Khi làm việc cho các công ty Nhật Bản, kỹ năng và kiến thức chuyên môn được đào tạo ở trường đại học, cao đẳng là những yêu cầu không thể thiếu. Tuy nhiên, mức độ yêu cầu cũng khác nhau tùy theo từng doanh nghiệp.

Đọc tiếp

Bạn có thể tiếp tục ở lại Nhật làm việc sau khi tốt nghiệp?

Khác với hình thức tu nghiệp sinh, bắt buộc phải trở về nước sau 3 năm tu nghiệp tại Nhật; các du học sinh sau khi tốt nghiệp, có quyền ở lại Nhật, học tiếp lên cao hơn, hoặc xin việc và làm việc tại Nhật.

Ở Nhật, việc tìm việc làm sau khi ra trường diễn ra khá sớm. Thông thường các công ty tuyển nhân viên từ khoảng 1 năm trước khi sinh viên tốt nghiệp. Đây là một trong những giai đoạn bận rộn nhất trong quãng đời học sinh. Người Nhật ít có thói quen chuyển công ty. Những người chuyển công ty thường bị đánh giá thấp về đạo đức và rất khó tìm được việc mới. Nhiều người làm suốt đời trong 1 công ty và ngay cả trong thời điểm hiện tại số người chuyển công ty vẫn rất ít. Chính vì vậy giai đoạn xin việc làm đầu tiên đóng vai trò quan trọng đến tương lai của một người nên các sinh viên Nhật đầu tư rất nhiều thời gian và công sức cho giai đoạn này. Nếu bạn không chuẩn bị kỹ sẽ rất khó thắng được họ và xin được việc. Đối với các công ty ở Nhật không có thói quen đuổi nhân viên, nên các công ty cũng đầu tư rất lớn cho quá trình tuyển nhân viên. Theo thống kê, trung bình các công ty Nhật chi khoảng 1 triệu yên (10 000 USD) để tuyển 1 nhân viên.

Tìm hiểu cách tìm việc qua các bước sau:
Bước 1: Tìm việc qua các trang website.
– Rikunabi (http://www.rikunabi2006.com/) và Nikkei (http://job.nikkei.co.jp/2006/). Trong 2 trang này có nhiều thông tin bổ ích và có profile của hầu hết các công ty ở Nhật. Các profile này là do các công ty tự đăng lên với sự đồng ý của 2 website trên.
– Nikki (http://www.nikki.ne.jp/): Trang web này là nơi trao đổi thông tin giữa các thí sinh và đặc biệt có các báo cáo của những người đã từng đỗ vào các công ty từ những năm trước cũng như con số thống kê khách quan về các công ty như lương, tuổi trung bình, doanh thu, lãi….
Bước 2: Tham gia các buổi seminar của trường bạn đang học
Từ trước khi bạn tốt nghiệp khoảng 18 tháng, các trường Đại học đã tổ chức các seminar hướng dẫn cho học sinh những kiến thức cơ bản cần thiết khi đi tìm việc. Các trường thường mời người từ các công ty đến để giới thiệu sơ qua về công ty mình và thường có những booth cho các công ty để sinh viên có thể đến hỏi trực tiếp nhân viên công ty về nội dung việc làm, chế độ đãi ngộ, đời sống nhân viên,… Số lượng các buổi seminar phụ thuộc vào số lượng công ty muốn đến trường giới thiệu về công ty mình và số sinh viên sắp ra trường của trường đó. Ở trường tôi có khoảng 2000 sinh viên tốt nghiệp mỗi năm, các buổi seminar diễn ra với tần suất 1-2 lần/tuần và kéo dài trong 5 tháng. Những nhân viên đến giới thiệu thường là những người đã tốt nghiệp trường đó để tạo cảm giác thân mật giữa công ty và sinh viên.
Bước 3: Tham gia các buổi seminar của công ty bạn thích.
Các công ty thường tổ chức các buổi giới thiệu công ty cho sinh viên. Seminar thường được tổ chức từ khoảng 16 tháng trước khi bạn tốt nghiệp cho đến khi nào công ty tuyển đủ số người cần thiết. Bạn có thể nhận được thông tin này qua các buổi seminar ở trường, qua bạn bè hoặc đăng ký làm thành viên của 2 trang hướng dẫn tìm việc làm của Nhật là Rikunabi và Nikkei
Bước 4: Thi viết.
Thi viết thường có 2 phần là kiểm tra tính cách và kiểm tra năng lực. Trong phần kiểm tra năng lực thường có phần tiếng Nhật và phần Toán Logic. Phần tiếng Nhật bạn có thể chịu thua người Nhật nhưng cũng cố gắng làm được trên 50%. Phần Toán, Logic nếu bạn thua người Nhật thì công ty cũng chẳng có lý do gì để tuyển bạn cả. Phần Toán thường nằm trong giới hạn kiến thức từ cấp 1 đến cấp 3 và đòi hỏi năng lực tư duy hơn là kiến thức toán học, kỳ thi này chung cho cả khối tự nhiên và khối xã hội nhưng chưa chắc khối tự nhiên đã làm tốt hơn khối xã hội. Thi Toán Logic đòi hỏi bạn phải giải nhanh vì thông thường mỗi bài bạn chỉ có khoảng 30 đến 50 giây.

Có 3 kiểu thi viết sau:

– Kiểu 1: Thi viết tại công ty hoặc tại một địa điểm nào đó do công ty thuê. Đề thi do công ty soạn hoặc thuê nơi khác soạn.

– Kiểu 2: Thi viết qua mạng. Bạn được cung cấp ID và PW bạn có thể login và thi lúc nào có thời gian.
– Kiểu 3: Thi ở Test center. Test center sẽ thay cho công ty kiểm tra năng lực của bạn và gửi kết quả về công ty bạn thi. Đề thi do Test center soạn và dùng chung cho tất cả các công ty, mức độ khó dễ sẽ thay đổi tùy theo kết quả bạn làm các câu trước đó giống kiểu thi TOEFL CBT.

Bước 5: Thi phỏng vấn.
Thông thường các công ty thường tổ chức 2 đến 3 vòng thi phỏng vấn dưới các hình thức giống nhau hoặc khác nhau. Có các kiểu thi phỏng vấn sau: 
Các thí sinh chia thành các Group và thảo luận về một đề tài do công ty đưa ra. Giám khảo có thể cùng tham gia hoặc không cùng tham gia thảo luận. Trong vòng thi này giám khảo đánh giá khả năng của bạn khi làm trong một group. Do vậy việc bạn có đưa ra được ý kiến hay không chỉ là một phần ngoài ra còn nhiều yếu tố khác như biết lắng nghe người khác, biết lái group đi đúng hướng, biết đưa ra những yếu tố giúp mọi người bàn luận khách quan. Tuyệt đối không nên đưa ra quyết định của nhóm bằng cách lấy ý kiến đa số.
Phỏng vấn nhiều thí sinh cùng một lúc, có thể có một hoặc nhiều giám khảo. Đây là cách để tiết kiệm thời gian và chi phí của công ty.
Có 1 thí sinh và 1 hoặc nhiều giám khảo, càng vào sâu bên trong thì số giám khảo càng nhiều và giám khảo thường là những người có chức vụ cao trong công ty.
Các yếu tố giám khảo đánh giá ở thí sinh là:

– Biết lễ nghi, tính cách tốt.

– Hiểu về công ty.

– Hiểu về công việc mà thí sinh đó muốn làm.

– Năng lực của thí sinh.

Thời gian thi phỏng vấn thường chỉ 20-30 phút.

Đọc tiếp

Kỹ năng trả lời phỏng vấn xin việc làm tại Nhật

Hầu hết các bạn du học sinh sau khi tốt nghiệp đều muốn ở lại Nhật Bản để làm việc, tuy nhiên để xin được một công việc phù hợp với nguyện vọng và khả năng của mình thì không hề đơn giản chút nào cả. Để kiếm được một công việc phù hợp xin các bạn vui lòng tham khảo các bước thực hiện sau đây.

Xuất phát
Sau khi đăng ký vào trang tìm việc như recruitnavi, bạn sẽ nhận được liên lạc từ những công ty quan tâm. Việc đầu tiên bạn phải làm sẽ là viết sơ yếu lý lịch. Mặc dù sẽ có tới 80% xác suất sơ yếu lý lịch của bạn sẽ được cho vào... máy cắt giấy  mà không qua một lần được đọc, vẫn phải viết với “tất cả bầu nhiệt huyết” vì nó sẽ là tài liệu duy nhất theo bạn từ đầu đến cuối cuộc đua. Cách viết chi tiết có thể tham khảo sách, chỉ xin lưu ý bạn nên viết thật cô đọng và ấn tượng để một người đọc cả vài chục bản lý lịch mỗi ngày sẽ chỉ nhớ... một mình bạn. 
Thi tuyển
Vòng thi viết đầu tiên là thi “thể lực”. Đây là vòng thi vô cùng nhàm chán vì được dùng để loại chừng 50-80% thí sinh chứ tuyệt nhiên không phải để chọn. Không ai có thời gian để “tìm kiếm tài năng trẻ” trong hàng nghìn hồ sơ, và họ đành giết nhầm còn hơn bỏ sót. Để đoạt được cơ hội tự khẳng định mình, bạn không có cách nào khác là nỗ lực và kiên nhẫn. Phần lớn các công ty áp dụng hình thức thi trắc nghiệm SPI. Các câu hỏi thi nhìn chung theo những dạng đã định sẵn, chỉ yêu cầu trình độ kiến thức phổ thông, nhưng đòi hỏi phản ứng nhanh. Hãy mua một vài cuốn sách luyện thi và làm quen với nó cho đến khi bạn đạt được kết quả cao trong các bài thi thử.
Nội dung thi SPI 
Kiểm tra năng lực: Kiểm tra năng lực cơ bản về ngôn ngữ, tư duy logic, toán học. Các câu hỏi đơn giản nhưng phải trả lời chính xác và nhanh
Kiểm tra tính cách: Các câu hỏi trắc nghiệm về cách nghĩ và hành động, không phải cạnh tranh về điểm
Kiểm tra mức độ thích ứng với công việc: Các câu hỏi dựa trên đặc thù từng loạicông việc
Gia tốc
Phần thưởng dành cho những kẻ biết hy sinh là cơ hội bước vào vòng thi vấn đáp. Đây là lúc bạn bắt đầu đối mặt với cuộc chiến không cân sức. Những nhân viên thuộc bộ phận tuyển dụng của các công ty có trong tay hồ sơ của bạn, tài liệu hướng dẫn tỉ mỉ cách hỏi và đánh giá câu trả lời, và kinh nghiệm tiếp đón hàng nghìn cô cậu sinh viên như bạn. Thậm chí, họ còn “phân vai” cụ thể để không bỏ sót bất cứ một sơ hở nào của đối phương. Bạn không cần biết gì về họ nhưng ít nhất hãy tìm hiểu từ tất cả các nguồn thông tin về công ty của họ, chuẩn bị sẵn đáp án cho những câu hỏi phổ biến và một số câu hỏi dành cho đối phương. Một hai câu hỏi sắc sảo vào cuối buổi phỏng vấn sẽ để lại ấn tượng mạnh hơn bất cứ một câu trả lời nào. Nói chung, những câu hỏi ngu ngơ lại hay khó trả lời. Nếu bạn muốn thử sức, hãy tạm dừng đọc những dòng này và trả lời bằng tiếng Nhật hay tiếng Anh mấy câu hỏi sau:
a. Bạn quan niệm thế nào là thành đạt?
b. Người xung quanh thường hay nói gì về bạn?
c. Hãy kể về giờ phút bạn thấy hạnh phúc/đau khổ nhất trong đời.
Các hình thức thi vấn đáp
- Thi vấn đáp tập thể: Nhiều thí sinh cùng vào phòng thi và lần lượt trả lời cùng một câu hỏi của phía công ty. Mỗi người sẽ có thời gian chừng 5 đến 10 phút. Do thời gian hạn chế và dễ bị so sánh, nên chú ý trả lời ngắn gọn và ấn tượng.
- Thi vấn đáp cá nhân: Một thí sinh được một hoặc nhiều người hỏi. Thời gian nhiều và tập trung hơn, và các câu hỏi hiểm hóc cũng nhiều hơn.
- Thảo luận: Một nhóm gần 10 thí sinh sẽ được giao một chủ đề nhất định để thảo luận tự do, có thể đưa hoặc không đưa ra kết luận. Cần giữ thăng bằng giữa thể hiện ý kiến cá nhân và việc lắng nghe ý kiến xung quanh.
- Tranh luận: Hai nhóm thí sinh được phân vai bảo vệ hoặc phủ nhận một quan điểm. Cần xác định rõ vai trò của cá nhân trong nhóm, thể hiện khả năng hợp tác tập thể và triển khai lý luận.
- Thi vấn đáp với lãnh đạo công ty: Thời gian nhiều nhất và thường được thực hiện ở bước cuối cùng. Ngày càng có vai trò quan trọng. Thường thì bạn sẽ có “chiến hữu” cùng vào thi với mình (dù sao thì họ cũng không nỡ để bạn quá căng thẳng), nhưng khoảng 50% thí sinh sẽ ra khỏi phòng mà không có cơ hội trở lại “sân khấu” lần thứ hai.
Vòng thi tiếp theo có thể dưới hình thức thi trình bày hoặc thi thảo luận theo nhóm. Nội dung thực ra chẳng ai quan tâm, cái họ đánh giá bạn là tư chất và khả năng giao tiếp. Với trình bày thì cần tự tin còn thảo luận nhóm thì phải tỉnh táo. Đừng nói nhiều cho dù bạn biết nhiều và có phát âm chuẩn hơn cả người Nhật, hãy cố gắng lắng nghe và “giúp đỡ người khác nói”. 
Về đích
Những công ty khắt khe sẽ có thêm một vòng thi vấn đáp nữa. Vào đến vòng này, nếu không phạm sai lầm, bạn có thể đã cầm chắc thành công trong tay. Lần này bạn sẽ chỉ còn lại một mình trước những đối thủ còn già dặn và biết nhiều về bạn hơn cả lần trước. Hồ sơ của bạn đã được đọc kỹ và chi chít những ghi chú. Câu chuyện bắt đầu và sức ép tăng dần, cho đến khi bạn cảm thấy như muốn “chui xuống lỗ” thì họ đột nhiên chuyển qua thái độ niềm nở. Việc tăng sức ép thực ra rất đơn giản. Họ có thể hỏi một câu bâng quơ như “anh/chị hình dung mình sẽ là người như thế nào sau 10 năm nữa?”. Bạn sẽ hồn nhiên trả lời và sau đó liên tục phảit rả lời các câu hỏi “tại sao?” cho đến khi thực sự rối loạn. Kiểu hỏi này là đòn cân não thử thách bản lĩnh của bạn. Tốt nhất trả lời điềm tĩnh, từ tốn, và tính đến câu hỏi tiếp theo. Cũng có thể là một cái bẫy đơn giản như kiểu “Tôi đang định đi du lịch Hà Nội, anh/chị cho biết nên như thế nào?”. Nếu bạn tốt bụng và bắt đầu hồ hởi dẫn giải, rất có thể bạn đã phạm một sai lầm nghiêm trọng. Trong trường hợp này, bạn sẽ phải hỏi trước khi trả lời. Mục đích chuyến đi là gì? Thời gian bao lâu? Đi một mình hay đi với ai? v.v... Thực ra người ta chẳng quan tâm gì đến thành phố quê hương mà bạn luôn tự hào, mà chỉ muốn thử tư duy logic của bạn.
Những người phỏng vấn được giao phó chọn nhân viên mới theo tiêu chuẩn là người mình muốn trở thành cộng sự. Chính vì vậy, bao giờ họ cũng tạo ra những phút thực sự thoải mái để nhìn nhận “bộ mặt thật” của bạn. Hãy chuyện trò tự tin và đừng quên đặt câu hỏi. Một nguyên tắc: chỉ hỏi những câu hỏi dựa trên những điều bạn đã gạn lọc từ đống thông tin bạn có được. Những câu hỏi ngô nghê có thể sẽ làm cho người đối thoại cụt hứng. Nếu khi ra khỏi phòng, bạn có cảm giác muốn nói chuyện mãi với người đó, coi như bạn đã thành công.
Chuẩn bị
Những kinh nghiệm thi cử chỉ có thể giúp bạn không phạm sai lầm, còn để vượt lên được “thiên hạ” thì điều đầu tiên là phải biết mình, biết người. Muốn biết mình thì chỉ còn cách suy nghĩ thật điềm tĩnh về các giá trị sống của mình. Những quyển sách hay về hướng dẫn tìm việc đều chốt lại ở điểm này. Nếu như bạn chưa trả lời được khúc triết và thuyết phục được người khác về một cái quyết định đi hay ở của mình thì hãy tạm ngồi xuống, lấy bút viết lại những suy nghĩ của mình rồi sắp xếp cho ngay ngắn, chắc chắn sẽ rất có ích.  Rất có thể, qua những suy nghĩ đó, bạn lại nhận ra rằng: thực ra, bạn chẳng hề muốn tìm cho mình một công việc ở cái xứ sở này. Muốn biết người thì cách tốt nhất là va chạm. Hãy nộp đơn vào một vài công ty mà bạn không thực sự muốn vào và “chơi trò chơi của bạn”. Bạn sẽ nhanh chóng có được sự tự tin cần thiết

Đọc tiếp